Παρασκευή 7 Αυγούστου 2020

Η κοινωνική και αλληλεγγύα οικονομία ενεργοποιεί αναδυόμενες θέσεις εργασίας

Προσθήκη λεζάντας

Οι φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας αλλά και γενικότερα ο αποκαλούμενος Τρίτος Τομέας της Οικονομίας εκτός από την συμβολή του στη δημιουργία και διατήρηση της απασχόλησης γενικά μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αναδυόμενους τομείς οικονομικής δραστηριότητας και δημιουργίας θέσεων εργασίας οι οποίοι προκύπτουν εξαιτίας της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης αλλά και των κλιματικών αλλαγών. 

Είναι εξάλλου χαρακτηριστικό της απασχόλησης σε αυτούς τους νέους κοινωνικούς τομείς ο πολλαπλασιασμός των μη τυποποιημένων μορφών απασχόλησης που καθιστούν πιο δύσκολη την παροχή αξιοπρεπούς εργασίας.  Αυτή είναι η περίπτωση, για παράδειγμα, των υπηρεσιών της φροντίδα για τους ηλικιωμένους, όπου οι μισθωτοί εργαζόμενοι παρέχουν βοήθεια στους ανθρώπους ηλικιωμένοι που δεν είναι αυτάρκεις. Δεδομένου του υψηλού κόστους εργασίας, είναι δύσκολο για τις επιχειρήσεις να προσφέρουν αυτές τις υπηρεσίες εκτός γηροκομείων (όπου οι οικονομίες κλίμακας επιτρέπουν σε έναν χειριστή να φροντίζει πολλούς χρήστες την ίδια στιγμή) αλλά και ο διαθέσιμος αριθμός αυτών των δομών είναι περιορισμένος και λείπει εντελώς από τις εκτός μεγάλων πόλεων περιοχές.

Οι οικογένειες που δεν έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν πρόσβαση στη φροντίδα που προσφέρουν οι ξενώνες λόγω του ότι δεν διαθέτουν τους αναγκαίους πόρους  η γιατί δεν υπάρχει υλικοτεχνική διαθεσιμότητα. Αναγκάζονται συχνά  για υπηρεσίες φροντίδας στο σπίτι, συχνά να προσλαμβάνουν μη πιστοποιημένους και ανασφάλιστους εργαζόμενους (μαύρη εργασία)

Η δημιουργία τέτοιων μορφών απασχόλησης – κατά κανόνα αρρύθμιστη- δεν παρέχει τα ίδια οφέλη και εγγυήσεις σε αυτούς τους εργαζόμενους που θα απολάμβαναν αν εργαζόταν για μια κανονική εταιρεία (επίδομα ασθενείας, άδεια μητρότητας, σύνταξη κ.λπ.).

Σε αυτές τις  καταστάσεις, οι οργανισμοί κοινωνικής οικονομίας και αλληλεγγύης μπορούν να λειτουργήσουν ως διαμεσολαβητές μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, παρέχοντας υπηρεσίες με επιχειρηματικές δομές ικανές να παρέχουν μεγαλύτερη ρύθμιση και ασφάλεια.

Πρώτα απ 'όλα, είναι πιο αποτελεσματικοί στον εντοπισμό  των αναγκών στην κοινότητα αξιοποιώντας ένα δίκτυο χρηστών και εθελοντών μαζί με το εργατικό δυναμικό τους. Επιβεβαιώνεται επίσης από την ιστορία των κοινωνικών επιχειρήσεων, ιδίως στο Ευρωπαϊκό πλαίσιο, ότι οι ομάδες πολιτών αναλαμβάνουν ευθύνη για την κάλυψη αναγκών που είτε αγνοήθηκαν είτε δεν μπορεί το δημόσιο να τις καλύψει αποτελεσματικά, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης παραγωγής σε αγαθά και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για την κοινότητα.

Οι φορείς Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας μπορούν να χειρίζονται αποτελεσματικότερα τις ασυμμετρίες μεταξύ προμηθευτών αγαθών  και χρηστών και να παρέχουν ένα πλέγμα προστασίας των χρηστών από την εκμετάλλευση και την παροχή μη ποιοτικά ελεγμένων  αγαθών, δεδομένης της μειονεκτικής θέσης στην οποία συνήθως βρίσκονται οι χρήστες λόγω και της οικονομικής τους ανέχειας.

Το τρίτο πλεονέκτημα είναι η ικανότητα των φορέων Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας να λειτουργούν και να αναπτύσσονται ακόμη και όταν ασκούν δραστηριότητες με χαμηλό περιθώριο κέρδους εφόσον η απόδοση της επένδυσης δεν αποτελεί προτεραιότητα για αυτούς. Σύμφωνα με πολλές έρευνες οι φορείς Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας είναι πιο αποτελεσματικοί και από τον δημόσιο τομέα διότι σε περιόδους κρίσης και μείωσης των δημοσίων δαπανών  οι κοινωνικές επιχειρήσεις μπορούν να καλύψουν το κενό και τις ανάγκες διότι να συνδυάζουν πόρους  από δωρεές με τον εθελοντισμό. Επιπλέον, απασχολούν εργαζόμενους που έχουν εγγενώς κίνητρα από τις αξίες και τις κοινωνικές τους προσδοκίες και είναι συνεπώς πρόθυμοι να δεχτούν ελαφρώς χαμηλότερους μισθούς διατηρώντας ταυτόχρονα υψηλή ικανοποίηση από την εργασία.

Ο τομέας της «οικονομίας της κοινωνικής προστασίας και φροντίδας» δεν είναι ο μοναδικός στον οποίο ενδείκνυται να αναπτυχθούν κοινωνικές επιχειρήσεις- συνεταιρισμοί εργαζομένων. Η χώρος της δημιουργικότητας και του πολιτισμού είναι εξίσου προνομιακός. Εξάλλου η απασχόληση στην λεγόμενη «πολιτιστική οικονομία» παρουσιάζει ανάλογα προβλήματα με την απασχόληση στην κοινωνική φροντίδα λόγω της εργασιακής ανασφάλειας, της αρρύθμιστης και ασταθούς απασχόλησης και των νέων συνθηκών διασφάλισης των εργασιακών δικαιωμάτων.

Το πρόβλημα εντείνεται από την γιγάντωση της ψηφιακής οικονομίας που εκτός από τις θετικές προκλήσεις επιφέρει και κινδύνους για επαγγελματικά και εργασιακά δικαιώματα.

Μέχρι τώρα  επικρατεί η τάση να καταφεύγουν σε οργανωτικά μοντέλα που βασίζονται στην προσωρινή και επισφαλή  απασχόληση.  Ακολουθώντας το μοντέλο του λογισμικού ανοιχτού κώδικα, πολλές από τις δραστηριότητες σε αυτούς τους νέους τομείς θα μπορούσαν να προσφερθούν από την κοινωνική και αλληλεγγύη οικονομία. Η πρόσφατη ανάπτυξη των συνεταιριστικών πλατφόρμων (ψηφιακές πλατφόρμες που ανήκουν και διαχειρίζονται συλλογικά από τους ανθρώπους που εξαρτώνται από αυτές  και που τις δημιουργούν είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. 

Λαμβανομένων υπόψη όλων αυτών καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι για τις θέσεις εργασίας που αναδύονται  σε τομείς χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό κατακερματισμού, οι φορείς Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας φαίνεται να είναι ιδιαίτερα κατάλληλοι για την παροχή δομών απασχόλησης  συνδυάζοντας το συντονισμό των   πολύπλοκων μορφών αποκέντρωσης που απαιτούνται στις νέες παραγωγικές διαδικασίες με την ανάγκη για περισσότερη ασφάλεια στους εργαζόμενους.

 Δ.Ι.Κ.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Πρόγραμμα δράσεων του Μπλόκου της Κηρίνθου

ΑΓΡΟΤΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΑΝΤΟΥΔΙΟΥ – ΛΙΜΝΗΣ – ΑΓΙΑΣ ΑΝΝΑΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΕΩΝ   Συνάδελφοι αγρότες, κτηνοτρ...