Ο ρόλος της κοινωνικής οικονομίας την επομένη των καταστροφικών πυρκαγιών στη ΒΚ Εύβοια

 

Το υπόδειγμα του Aspromonte δεν προσφέρεται μόνο για συγκρίσεις, αλλά αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο την αναγκαιότητα εμπλοκής ΚΑΙ της κοινωνικής οικονομίας στο πρόγραμμα ανασυγκρότησης της ΒΚ Εύβοιας.

Ο τρίτος τομέας (ή αλλιώς κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία) συγκροτείται από διάφορες μορφές συνεταιρισμών (Κοιν.Σ.Επ., κοινωνικοί, αστικοί, γεωργικοί, αγροτικοί, καταναλωτικοί, ενεργειακοί, δασικοί, γυναικείοι, κ.λ.π.), οργανισμών και οργανώσεων (αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες, σύλλογοι, ιδρύματα, Μ.Κ.Ο., ενώσεις πολιτών, εθελοντές, σωματεία, κ.α.). Ως ένα βαθμό, κοινά γνωρίσματα όλων αποτελούν η εξυπηρέτηση των μελών τους, η εθελοντική συμμετοχή, το συλλογικό και τοπικό όφελος, η διαχειριστική αυτονομία, οι δημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, η προτεραιότητα στις κοινωνικές (ανθρώπινες) ανάγκες, η δημιουργία θετικού αντίκτυπου στις τοπικές κοινωνίες σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, η δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας, η συλλογική διαχείριση και διαφύλαξη κοινών αγαθών, η βιώσιμη ανάπτυξη στη βάση διασφάλισης της ανθεκτικότητας και της αειφορίας.

Ως επιχειρηματικό μοντέλο η κοινωνική επιχειρηματικότητα παράγει και επιπρόσθετα θετικά αποτελέσματα: Στις δημόσιες δαπάνες (εξοικονόμηση κόστους), σε άτομα (ενδυνάμωση, ψυχολογική υποστήριξη), σε «ειδικές» περιοχές (συνεργασία με τοπικά οικοσυστήματα) και στην κοινωνία (κοινωνική συνοχή). Εφαρμόζει πρακτικές που είναι βιώσιμες και χωρίς αποκλεισμούς για να οργανωθούν ή και επανα-διοργανωθούν οικονομικές δραστηριότητες με βάση τοπικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, σε στενή συνεργασία και συνέργεια με φορείς της αυτοδιοίκησης, κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες και την εκ των ουκ άνευ συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών.

Θέλουμε να ελπίζουμε ότι η φράση του Πρωθυπουργού «Κοινωνία των Πολιτών», δεν περιορίζεται μόνο σε συγκεκριμένη μορφή του τρίτου τομέα (ΜΚΟ). Άλλωστε, αφενός έχει ενημερωθεί και γνωρίζει τον ρόλο που διαδραματίζει στις χώρες της Ε.Ε. η κοινωνική οικονομία (10% του ΑΕΠ) σε σχέση με την δραματική υστέρηση που παρατηρείται στη χώρα μας και αφετέρου ως Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης (2012), ο ίδιος προέκρινε και προέτρεπε να συστήσουν Κοιν.Σ.Επ. οι τότε απολυμένοι σχολικοί φύλακες και συμβασιούχες καθαρίστριες.

Η καταστροφή που συντελέστηκε στη περιοχή σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο συγκυριακά ή φιλανθρωπικά ή περιοριζόμενη σε μελέτες και δημιουργία προσωρινών θέσεων εργασίας από επιχειρήσεις ή φορείς εκτός αυτής. Απαιτείται η δημιουργία ενός νέου τοπικού βιώσιμου και ανθεκτικού οικοσυστήματος με μακροπρόθεσμη στόχευση, στηριζόμενου σε συνέργειες και συνεργασίες και των τριών τομέων της οικονομίας (Δημόσιου, Ιδιωτικού, Κοινωνικής Οικονομίας). Στη περίπτωση αυτή και με τη στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης, η κοινωνική επιχειρηματικότητα είναι σε θέση να διασφαλίσει βιώσιμες θέσεις εργασίας, αλλά και να συμβάλλει στην τοπική ανάπτυξη με αναδιανομή του όποιου παραγόμενου πλούτου τοπικά.

Η Ένωση Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας Στερεάς Ελλάδας ως μοναδικός θεσμικός περιφερειακός φορέας Κ.Αλ.Ο., απευθυνόμενη από νωρίς στην Περιφερειακή Αρχή, είχε αναλύσει και τεκμηριώσει την αναγκαιότητα στήριξης της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Οι εφιαλτικές όμως στιγμές που έζησαν και ζουν οι συμπατριώτες μας στη ΒΚ Εύβοια, δεν προσφέρονται τούτη την ώρα για οποιαδήποτε κριτική ως προς την αντιμετώπιση θεσμικού οργάνου και την «εκκωφαντική σιωπή» που εισέπραξε από την Περιφερειακή Αρχή. Την αφήνουμε για το άμεσο μέλλον……..

Προς το παρόν παραθέτουμε δύο μόνο χαρακτηριστικά αποσπάσματα της επιστολής μας στον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας:

1.    «ε) Την άμβλυνση χωρικών και κοινωνικών ανισοτήτων με τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε απομακρυσμένες περιοχές, ακριβώς επειδή η κοινωνική επιχειρηματικότητα δρα σε τοπικό επίπεδο και αξιοποιεί τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη πρωτοβουλία μας χαρτογράφησης για τη δημιουργία μονοπατιών στην Βόρεια και Κεντρική Εύβοια ………..……….., σε συνδυασμό με την πρόταση θεσμοθέτησης «δασικών» Κοιν.Σ.Επ. Η πρωτοβουλία αυτή και σε συνεργασία με τοπικούς συλλόγους και εθελοντές, επιτυγχάνει πολλαπλούς και αλυσιδωτούς στόχους (επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, ανάδειξη και προώθηση τοπικών προϊόντων, βιωσιμότητα τοπικών μικρών επιχειρήσεων ακόμα και της συμβατικής οικονομίας, όπως εστίασης, ξενώνων, κ.λ.π., κοινωνική συνοχή, δημιουργία θέσεων εργασίας, περιβαλλοντική προστασία και προστασία δασών, κ.α.)».

2.    «Στην Επενδυτική Προτεραιότητα 9v του Ε.Π. Στερεά Ελλάδα 2014-2020 (όπως και στα αντίστοιχα όλων των Περιφερειών) φέρονται (σ.σ. λιμνάζοντες;) εγγεγραμμένοι - διαθέσιμοι πόροι (ΕΚΤ) που προορίζονται για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας και κοινωνικής επιχειρηματικότητας …………………, παρακαλούμε όπως μας γνωρίσετε ποιος είναι ο σχεδιασμός της Περιφερειακής Αρχής στο θέμα αυτό» (???).