Δράση Ενίσχυσης Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19 στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Μύθοι και πραγματικότητα.

27.10.2020

 Γιάννης Β. Θεοδώρου

Πρόεδρος Δ.Σ. Ένωσης Φορέων

 Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κοιν.Σ.Επ.) Στερεάς Ελλάδας

Σε συνέχεια συζητήσεων (βλ. «Άτολμη και τσιγκούνα η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας στην Μη επιστρεπτέα προκαταβολή». https://evia2030.blogspot.com/2020/10/blog-post_0.html?fbclid=IwAR0gQYfO67YDACqa5fb0g2Gy3B9ouEHb1CNmS92EFU76XOgmWuag3vAYtyQ), διατυπωμένων αντιδράσεων και ενστάσεων, αλλά και πρόθυμων χειροκροτητών, αναφορικά με την προκήρυξη της Δράσης «Ενίσχυση Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19 στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας», κρίνεται αναγκαία μια προσέγγισή τους, στη βάση πραγματικών δεδομένων και συγκρίσιμων στοιχείων.

Κατ’ αρχήν, είναι σαφές ότι η συγκεκριμένη δράση δεν αποτελεί πρωτοβουλία μοναδικότητας της Περιφερειακής Αρχής της Στερεάς Ελλάδας, αλλά εφαρμόζεται σε όλες της Περιφέρειες της χώρας. Συνεπώς, οι προσωποποιημένες «ηρωοποιήσεις» πέφτουν στο κενό, πολλώ δε μάλλον όταν διαθέτει το μικρότερο ποσό κατατάσσοντάς την στην τελευταία θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών (βλ. πίνακας 1), αλλά και περιορίζοντας τον αριθμό των επιχειρήσεων που θα ωφεληθούν, όπως καταδεικνύεται στη συνέχεια.

Πίνακας 1

* Απογραφή 2011

Από τα δεδομένα του παραπάνω πίνακα, προκύπτει ότι η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, αν και καταλαμβάνει την 8η θέση με βάση το πληθυσμιακό κριτήριο, κατατάσσεται στην τελευταία (13η) ως προς τον προϋπολογισμό που διαθέτει.

Προκαταλαμβάνοντας τυχόν ενστάσεις, θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ, ότι χρησιμοποιώντας ως συγκριτικά κριτήρια, είτε την «επιχειρηματική συγκέντρωση» (αριθμό εγκατεστημένων επιχειρήσεων σε κάθε Περιφέρεια), είτε το περιφερειακό ΑΕΠ, η κατάταξη δεν αλλάζει. Αντίθετα, δυσχεραίνεται ακόμα περισσότερο η δυνατότητα των πολύ μικρών επιχειρήσεων να επωφεληθούν από τη Δράση.  

Συγκρίνοντας πλησιέστερες πληθυσμιακά Περιφέρειες, παρατηρούμε ότι:

α) Η Ήπειρος (9η πληθυσμιακά) διαθέτει 3πλάσιο προϋπολογισμό έναντι της Στερεάς Ελλάδας (30 εκ. / 10 εκ.), και καθορίζει το εύρος της μη επιστρεπτέας προκαταβολής από 3.000 μέχρι 15.000€. Τα δύο αυτά στοιχεία διευρύνουν κατά πολύ τον αριθμό επιχειρήσεων της Ηπείρου που τελικά θα την λάβουν, σε σχέση και αντίθεση με την Στερεά Ελλάδα, όπου ο πενιχρός προϋπολογισμός, αλλά και ο καθορισμός του κατώτατου ποσού επιδότησης στις 4.000€ και η εκτόξευση του ανώτατου στις 40.000€, συρρικνώνουν ακόμα περισσότερο το εύρος των τελικά επωφελούμενων επιχειρήσεων.

β) Η Πελοπόννησος (7η πληθυσμιακά), αν και θεσπίζει ως κατώτατο όριο τις 5.000€ (άρα έξοδα 10.000€ το 2019), όμως, με την διάθεση 3πλάσιου ποσού (30 εκ.), θα ωφεληθούν περισσότερες επιχειρήσεις, έναντι της Στερεάς Ελλάδας των 10 εκ., αν και θέτει κατώτατο όριο τις 4.000€ (έξοδα 8.000€ το 2019).  

γ) Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σύγκριση με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, 6η πληθυσμιακά, με μόλις 60.792 κατοίκους περισσότερους από την Στερεά Ελλάδα.  Η συγκεκριμένη Περιφέρεια διαθέτει προϋπολογισμό 90 εκ ευρώ (9πλάσιο έναντι της Στερεάς Ελλάδας) και περιορίζει το εύρος της επιδότησης σε minimum 2.000€ και maximum 15.000€, έτσι ώστε να «χωρέσουν» περισσότερες επιχειρήσεις. Το σημαντικότερο: Δεν εξαιρεί καμίας νομικής μορφής επιχείρηση, συμπεριλαμβάνοντας και αυτοαπασχολούμενους και ως μοναδικό κριτήριο αξιολόγησης τίθεται ο αριθμός εργαζομένων (πλήρους ή μερικής απασχόλησης) στις 19.03.2020 και όχι οι Ε.Μ.Ε. (1 ΕΜΕ = 1 εργαζόμενος Χ 8 ώρες/ημέρα Χ 52 εβδομάδες/ χρόνο).

Πίνακας 2 (από προκήρυξη Περιφέρειας Α.Μ.Θ., σελ. 19)

Αντίθετα, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με μόλις 10 εκ. προϋπολογισμό, διευρύνει στις 40.000€ το ανώτατο όριο επιδότησης και θέτει περισσότερα κριτήρια αξιολόγησης με καθοριστικό (όπως τελικά θα αποδειχθεί) το πλήθος των Ε.Μ.Ε., που γίνεται ακόμα δυσμενέστερο για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, μη συμπεριλαμβάνοντας σε αυτό τους εργαζόμενους ιδιοκτήτες ή εταίρους τους. Καθοριστικό επίσης, κρίνεται και το κριτήριο 3  (επίπτωση στον κύκλο εργασιών στο χρονικό διάστημα από 01.04 έως 30.06), ειδικότερα για τις επιχειρήσεις του ευρύτερου τουριστικού τομέα, αφού, ως εποχικές, την μεγαλύτερη απώλεια εσόδων υπέστησαν πέραν της 30.06.

δ) Χαρακτηριστικό συγκρίσιμο στοιχείο αποτελεί και η περίπτωση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου (13ης πληθυσμιακά, με 199.231 κατοίκους), που διαθέτει για την υλοποίηση της Δράσης 15 εκ. ευρώ, κατά 5 εκ περισσότερα δηλαδή από την Στερεά Ελλάδα των υπερδιπλάσιων (547.390) κατοίκων.

Από τις προαναφερόμενες αντικρουόμενες διαφοροποιήσεις, συνάγεται το συμπέρασμα ότι– κυρίως – για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, η ενίσχυσή τους πόρρω απέχει από την πραγματικότητα. Και αυτό, όταν σε όλα τα ΠΕΠ της Προγραμματικής Περιόδου 2014 – 2020, αποτελεί στρατηγική ότι «……. το ΕΤΠΑ θα πρέπει να συνεισφέρει στη στρατηγική της Ένωσης για την έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη».

Η προκήρυξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας πράγματι διακρίνεται από ατολμία και τσιγκουνιά, αφού, όπως αποδεικνύεται, η στήριξη των πολύ μικρών επιχειρήσεων λόγω COVID -19 είναι οφθαλμοφανές ότι αποτελεί κυριολεκτικά και πρακτικά ευφημισμό.

Η Περιφερειακή Αρχή δίνει έτσι το έρεισμα προβληματισμού για το ποιες και ποιων δραστηριοτήτων επιχειρήσεις στηρίζονται και σκοπεύει να στηρίξει. Για το λόγο αυτό θα πρέπει άμεσα να εξαλείψει τέτοιους προβληματισμούς με διορθωτικές παρεμβάσεις, όπως άλλωστε ζήτησαν και οι αντιπολιτευόμενες στο Περιφερειακό Συμβούλιο παρατάξεις. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει, ίσως, να εξεταστεί από τους ειδικούς επιστήμονες η ακραία περίπτωση και το ενδεχόμενο ο COVID -19 να συμπεριφέρεται επιλεκτικά στην Στερεά Ελλάδα. Να επηρεάζει δηλαδή με την μόλυνσή του την επιχειρηματική δραστηριότητα συγκεκριμένων επιχειρήσεων, μη προσβάλλοντας εκείνη των πολύ μικρών……