Η Προστασία της Κύριας Κατοικίας και η μη κατάργηση του Νόμου Κατσέλη στο επίκεντρο των αγώνων της Ένωσης Προστασίας Καταναλωτών Στερεάς Ελλάδας

Χαλκίδα 11 Δεκεμβρίου 2018

Δυναμικός διάλογος και καίρια συμπεράσματα στην Ημερίδα της Ένωσης την 10^η Δεκεμβρίου 2018

Με ιδιαίτερη επιτυχία διοργανώθηκε χθες το απόγευμα Ημερίδα από την Ένωση προστασίας Καταναλωτών Στερεάς Ελλάδας (ΕΠΚΑΣτΕ) με θέμα την Προστασία της Κύριας Κατοικίας- Δικαίωμα και Ανάγκη. Στο Θέατρο Παπαδημητρίου στην Χαλκίδα, λίγες ημέρες πριν την εκπνοή της προστασίας της κύριας κατοικίας και το τέλος του Νόμου Κατσέλη, ο Διδάκτωρ Νομικής Δημήτρης Σπυράκος, Πρώην Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή επί  υπουργίας Κατσέλη (2009-2011) και ουσιαστικά αυτός που εκπόνησε τον Νόμο Κατσέλη, τον ν.3852/2010, η Δικηγόρος Παναγιώτα Καλαποθαράκου, Αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ και από την ΕΠΚΑΣτΕ η Δικηγόρος Κατερίνα Καλαμακίδης, πρώην  μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης, συζήτησαν όλες τις πτυχές του θέματος και ανάδειξαν κρίσιμα ζητήματα και προβλήματα που θα βρουν μπροστά τους τις επόμενες ημέρες οι δανειολήπτες καταναλωτές. Μετά τον Χαιρετισμό της Προέδρου της Ένωσης Δικηγόρου Ευαγγελίας Βλάχου, απεύθυνε  χαιρετισμό εκ μέρους του Δικηγορικού Συλλόγου της Χαλκίδας  το μέλος του Δ.Σ. Χαλκίδας και πρώην μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Νίκος Κασσαβέτης (παρών ήταν και ο Πρόεδρος του Δ.Σ.Χ Δημήτρης Γκίκας) ο οποίος με αδρές γραμμές περιέγραψε την σημασία του Νόμου Κατσέλη για την προστασία των φτωχοποιημένων νοικοκυριών αλλά και την προοτπική της συνέχισής του.

Εν συνεχεία στις εισηγήσεις και στην συζήτηση που συντόνισε ο Δικηγόρος, πρώην Δήμαρχος Αυλώνος και μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΠΑΣτΕ Δημήτρης Κατσούλης οι ομιλητές επεσήμαναν τα ακόλουθα:

Δημήτρης Σπυράκος: «Ο νόμος Κατσέλη δεν είναι κυρίως προϊόν οικονομικής κρίσης όπως θέλουν να τον παρουσιάζουν σήμερα όσοι προσπαθούν για την κατάργησή του, εφαρμόστηκε εν μέσω της δραματικής ελληνικής οικονομικής κρίσης αλλά είναι η ελληνική απάντηση στην ρύθμιση της πιστωτικής κρίσης που είχε ήδη λειτουργήσει θεσμοθετημένα στην Ευρώπη από το 1994 ενώ ανάλογο πλαίσιο ισχύει και στις Η.Π.Α δηλαδή σε οικονομίες και κοινωνίες που δεν έχουν τα χαρακτηριστικά της Ελληνικής Κρίσης. Υπήρξε ως θεσμικό πλαίσιο προστασίας των πολιτών από την πιστωτική επέκταση οποία εκδηλώθηκε κυρίως τα χρόνια της «ευημερίας».  Στην Γερμανία μέσα στην τελευταία δεκαετία 1.000.000 φυσικά πρόσωπα έχουν προσφύγει στον αντίστοιχο Νόμο Κατσέλη. Συνεπώς στην Ελλάδα έχει λανθασμένα τα τελευταία έτη επικρατήσει η άποψη ότι ο Νόμος ο νόμος έγινε μόνο εξαιτίας της κρίσης και μάλιστα ότι τελικά ευνοεί τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Στην Ευρώπη, τα ποσοστά των προσφευγόντων, αναλογικά με τον πληθυσμό τους, είναι μεγαλύτερα από την Ελλάδα και η συντριπτική  πλειοψηφία των αιτήσεων γίνονται δεκτές αλλά κανείς σε αυτές τις χώρες δεν κάνει λόγο για την δήθεν εύνοια σε στρατηγικούς κακοπληρωτές. Σε αντίθεση στην Ελλάδα  με τα ποσοστά απορρίψεων ολοένα αυξάνονται επιχειρείται η κατάργηση της προστασίας προβάλλοντας αυτό το έωλο επιχείρημα.   Παράλληλα, στην Ελλάδα δεν υπάρχει εκμέρους της Πολιτείας  καμία συγκέντρωση δεδομένων και παρακολούθηση της εφαρμογής του Νόμου έτσι ώστε οι μεταβολές να τεκμηριώνονται από τα πραγματικά αποτελέσματα της εφαρμογής του. Αυτή ήταν δουλειά της εκάστοτε Κυβέρνησης  η οποία δεν πρέπει να αναμασά την άποψη των Τραπεζών οι οποίες ενώ έχουν τα δεδομένα τα αξιοποιούν και τα ερμηνεύουν σύμφωνα με το δικό τους συμφέρον και για να αποσείσουν τις ευθύνες τους και όχι για να προστατεύσουν τους καταναλωτές.»

ΦΩΤΟ evialead

Κατερίνα Καλαμακίδη: «Για την εφαρμογή του Νόμου Κατσέλη στην Εύβοια και ιδιαίτερα στο Ειρηνοδικείο Χαλκίδα,  ενώ αρχικά η  πλειοψηφία των αιτήσεων υπαγωγής στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του γίνονταν δεκτές σε ποσοστό που άγγιζαν το 90 και 95%, τα τελευταία 3 χρόνια έχουμε όλο και περισσότερες απορριπτικές αποφάσεις. Ενδεικτικά να σας αναφέρω ότι κατά το τελευταίο έτος 2018 εκδόθηκαν ( μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα) από το Ειρηνοδικείο Χαλκίδας 503 δικαστικές αποφάσεις εκ των οποίων δεκτές κρίθηκαν οι 307.  Δηλαδή το ποσοστό του 90% έχει μετατραπεί σε ποσοστό 61%. Και στο ποσοστό αυτό ( του 61%)  συμπεριλαμβάνονται και οι αποφάσεις που ναι μεν έγιναν δεκτές αλλά έκριναν ότι ο δανειολήπτης έχει την ικανότητα πλήρους αποπληρωμής του χρέους του και άρα πρέπει να πληρώσει το οφειλόμενο ποσό του δανείου στην ονομαστική του αξία χωρίς κάποιο "κούρεμα" ή ότι ο δανειολήπτης μπορεί να καταβάλει μεγαλύτερη δόση από αυτήν που στην πραγματικότητα μπορεί. Τα πλέον πρόσφατα στοιχεία που έχει η Ένωση προστασίας καταναλωτών Στερεάς Ελλάδος στη διάθεσή της και τα οποία αφορούν τα τελευταία 3 χρόνια, δείχνουν ότι κερδισμένες είναι οι Τράπεζες .

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των τραπεζών που αναφέρονται στα τέλη Ιουνίου 2018, προκύπτει ότι το 48% των αιτήσεων υπαγωγής στον νόμο απορρίπτονται, καθώς τα δικαστήρια κρίνουν ότι δεν συντρέχει λόγος παροχής του καθεστώτος προστασίας στον αιτούντα. Παράλληλα, στις μισές από τις αιτήσεις που απορρίπτουν, τα δικαστήρια κρίνουν ότι ο δανειολήπτης έχει την ικανότητα πλήρους αποπληρωμής του χρέους του και άρα πρέπει να πληρώσει το οφειλόμενο ποσό του δανείου στην ονομαστική του αξία χωρίς κάποιο "κούρεμα". Στα δάνεια με εξασφαλίσεις (υποθήκες ακινήτων κλπ) το απορριπτικό ποσοστό ανέρχεται στο 41% (40% για τα στεγαστικά δάνεια και 38% για τα καταναλωτικά). Στα δάνεια για τα οποία δεν υπάρχουν εξασφαλίσεις για τις τράπεζες, το απορριπτικό ποσοστό κυμαίνεται σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα έως και το 44%.»

Παναγιώτα Καλαποθαράκου, Δημήτρης Κατσούλης, Δημήτρης Σπυράκος
 (ΦΩΤΟ evialead)

Παναγιώτα Καλαποθαράκου: «Οι εναλλακτικές διαδικασίες ρύθμισης των οφειλών όπως η Διαμεσολάβηση κατά κανόνα δεν φέρνουν αποτέλεσμα γιατί  οι τράπεζες δεν συμμερίζονται τις προτάσεις που αποστέλλουν οι ενώσεις καταναλωτών. Αρνούνται να μπουν, ουσιαστικά δεν μπαίνουν στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, και συνήθως είναι μονολεκτικά αρνητικές. Το ίδιο συμβαίνει και για την εφαρμογή του Κώδικας Δεοντολογίας.  Οι τράπεζες δεν ενθάρρυναν την εφαρμογή του Κώδικα ή όταν τον επικαλούνται τον επικαλούνται πάντοτε οχυρωμένες πίσω από το μονομερές δικός τους συμφέρον. Αλλά και η εποπτική  αρχή του , η Τράπεζα της Ελλάδας δεν παρενέβη ουσιαστικά ώστε να δίνονται ενιαίες προτάσεις στον δανειολήπτη με βάση τις οικονομικές δυνατότητες  έτσι ώστε να φέρνουν αποτέλεσμα. Στο διάστημα αυτό η ΕΚΠΟΙΖΩ χειρίστηκε πάνω από 13.000 φακέλους υποθέσεων καταναλωτών από την εμπορεία αυτή βγαίνουν και τα παραπάνω συμπεράσματα. Ο Νόμος Κατσέλη αποτελούσε πριν από το 2010 ένα διαρκές και έντονο αίτημα των Ενώσεων Καταναλωτών ενώ η απουσία τους είχε από το 2004 αναγκάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει σχετικές συστάσεις στην Ελληνική Κυβέρνηση. Υπήρξε το καταφύγιο των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων παρά την αυστηρή εφαρμογή του από τα Ειρηνοδικεία αλλά και το κλίμα που επιχειρείται να περάσει στην κοινή γνώμη ότι δήθεν προστατεύει του κακοπληρωτές.  Όλα τα επόμενα εναλλακτικά μέτρα είχαν πολλά κενά και δεν έχουν φέρει αποτελέσματα έτσι ώστε με την κατάργηση του Νόμου πολλά ακίνητα που είναι κύριες κατοικίες θα περάσουν στα χέρια των Τραπεζών. Το πρόβλημα θα γίνει τραγικότερο στις περιπτώσεις που οι απαιτήσεις των Τραπεζών έχουν πωληθεί σε ξένους Οργανισμούς οι οποίοι δεν θα έχουν πλέον κανένα φραγμό ούτε θα έχουν διάθεση ουσιαστικής διαπραγμάτευσης γιατί μοναδικός σκοπός τους θα είναι το κέρδος. Μόνος  δρόμος είναι η κινητοποίηση και η αντίδραση. Εμείς, η ΕΚΠΟΙΖΩ και άλλες Ενώσεις καταναλωτών μαζί με άλλους φορείς της κοινωνίας οργανώνουμε την Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου στις 12 το μεσημέρι στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθήνας, στο πλαίσιο συνέντευξης τύπου μία Κίνηση των Ενώσεων καταναλωτών για την προστασία της κύριας κατοικίας και την επέκταση της ισχύος του Νόμου Κατσέλη, στην οποία ο Δημήτρης Σπυράκος θα είναι κεντρικός ομιλητής. Πρέπει να αντιδράσουμε για να μας ακούσει η Κυβέρνηση και τα κόμματα, δεν πρέπει να ακούγεται μόνο η άποψη των Τραπεζών και η συκοφάντηση του νομικού οπλοστασίου που προστατεύει τα φτωχοποιημένα νοικοκυριά ως δήθεν προστασία των στρατηγικών κακοπληρωτών. Πόσοι άραγε μπορεί να είναι αυτοί και πως οι Τράπεζες δεν τους ξέρουν. Τους βολεύει όμως να συκοφαντούν το καταναλωτικό κίνημα για να περάσουν τα συμφέροντά τους.»

Ακολούθησε συζήτηση με τους παριστάμενους μεταξύ των οποίων και εκπρόσωποι του εμπορικού κόσμου της πόλης που μετέφεραν την αγωνία τους για την αδιέξοδη κατάσταση που επικρατεί και την τοπική οικονομία ιδιαίτερα και λόγω του προβλήματος των πυρόπληκτων δανείων.  Επισημάνθηκε επίσης ότι δεν είναι δυνατόν να χειρίζεται το Νόμο της ατομικής πτώχευσης μια γενιά δικαστών που δεν είναι κοινωνοί του προβλήματος, που δεν έχουν λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση. Αρκετοί δε αναρωτήθηκαν για την επεκτατική «επιθετική» τακτική των Τραπεζών στο παρελθόν και στην ραγδαία και τραγική απομείωση της αξίας των ακινήτων σήμερα. Την ίδια στιγμή τα Μ.Μ.Ε δεν προβάλουν το θέμα αυτό όσο θα έπρεπε παρά τη μεγάλη του σημασία.  

Η Ημερίδα έληξε με την δήλωση της Προέδρου της Ένωσης Προστασίας Καταναλωτών Στερεάς Ελλάδας ότι η Ένωση θα είναι παρούσα στην συγκέντρωση της 13^ης Δεκέμβρη στην Αθήνα και θα μετάσχει ενεργά στους αγώνες του καταναλωτικού κινήματος για την Προστασία του Δικαιώματος στην Κύρια Κατοικία καλώντας και τους πολίτες της Χαλκίδας και της Στερεάς Ελλάδας να συσπειρωθούν στην Ένωση για να δυναμώσουν τα αποτελέσματα της παρέμβασή της.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ